• Excel

  Giriş

  Home Menüsü

  Insert Menüsü

  Formulas Menüsü(Fonksiyonlar)

  Formulas Menüsü(Diğer)

  Data Menüsü

  Review Menüsü

  Developer Menüsü

  Yeni Eklenen Araçlar

• VBA/Makro

  Giriş

  Temeller

  Dört Temel Nesne

  Koşul ifadeleri ve Döngüler

  Diziler ve Dizimsi Yapılar

  Debugging ve Hata Yönetimi

  Fonksiyonlar

  Dosya işlemleri

  Olaylar

  Formlar

  Diğer Uygulamalarla iletişim

  İleri seviye konular

• VSTO

  Giriş

  Core VSTO

  Veritabanı ve Mail işlemleri

  Dosya ve Windows işlemleri

  Projeyi Yayınlama

  Örnek Projeler

• Fasulye

  Diğer Araçlar üzerine makaleler

  Ne Nerede Nasıl

String Fonksiyonları

Karakter Fonksiyonları

Asc ve Chr: Exceldeki, CODE ve CHAR fonksiyonlarının benzeridir. Sırayla bir karakterin ASCII kodunu ve bir ASCII kodunun karakter karşılığını verirler. Yani birbirlerini zıttı şeklinde çalışırlar.

Debug.Print Asc("a") '97
Debug.Print Chr(64) '@

Bunların W ile biten iki versiyonu daha var. Bunlarla da ASCII'nin genişletilmiş kümesi olan UNICODE karakter işlemleri yapılır.

For i = 1 To 65535
    Cells(i, 1).Value = ChrW(i)
Next i

Parça alma ve pozisyon fonksiyonları

Left(string,n):Metnin solundan istenilen uzunlukta(n) parça keser.
Right(string,n):Metnin sağından istenilen uzunlukta(n) parça keser.
Mid(string,k,[n]):Metnin ortasından belirtilen indeksten(k) itibaren belirtilen uzunlukta(n) karakter keser. Son parametre girilmezse 2.parametreden itibaren tümünü keser.
Len(string):Metnin uzunluğunu(boyutunu) verir.
InStr([n], string, substring, [Compare] ):n.karakterden itibaren aramaya başlayarak bir metin içinde başka bir metni veya karakteri arar, indeks numarasını(sırasını) döndürür. Bulamazsa 0 döner. Son opsiyonel parametrenin varsayılan değeri vbBinaryCompare'dir(constant olarak 0), yani default arama şekli case-sensitivedir. Küçük/büyük harf ayrımı olmadan arama yapılması isteniyorsa bu parametreye vbTextCompare(1) girilir. Ama bu parametre girildiğinde ilk parametrenin de girilmesi gerekir.
InStrRev(string, substring, [n], [Compare]):InStr fonksiyonunun aramayı sondan yapan versiyonudur. Ancak bulunan indeks yine baştan sayarak bulunan indekstir. Ör:"Ardahan"da a'yı aratırsak, sondan 2. indekste bulur, bunun da baştan sayılan indeksi 6'dır, sonuç 6 olur.
StrReverse(string):Metni terse çevirir.
Replace(metin,aranan,neyledeğiştir,başlanacak yer,adet,compare): İlgili metin içinde aranan metni istenilen metinle değiştirir. Başlangıç indeksi 1'den farklı verilebilir, ve sadece belirli adet değişiklik yapılması istenebilir.

String tipi ilginç bir tiptir. Programlama dünyasına aşinaysınız bilirsiniz, string yapısı referans tipli ve hantal bir yapıdır. Üzerinde manipülasyon yapıldığında yeni bir kopyası oluşturulur. Replace işleminde de bu olur. Bu da şu demek; Replace edilecek bir metin olmasa bile kopya oluşturulur. O yüzden eğer döngüsel ve uzun bir replace işlemi yapacaksanız önce replace edilecek eleman var mı diye bakmakta fayda var. Aşağıdaki gibi:

If InStr(metin, aranan) <>0 Then 'eleman varmı
   metin=Replace(metin, aranan, değiştir)
End If

Bu tür optimazasyon teknikleri için şu siteye bakabilirsiniz.

Yukardaki açıklamalarda metin olarak verilen herşey bir hücrenin içeriği de olabilir. Bu arada yine yukarıdaki açıklamalardan anlaşıldığı üzere []'ler içindeki parametreler opsiyonel parametrelerdir.

metin="Mustafa Kemal Atatürk"
Debug.Print Left(metin,3)  'Mus
Debug.Print Right(metin,3)  'ürk
Debug.Print Mid(metin,3,2)  'st
Debug.Print Mid(metin,3)  'stafa Kemal Atatürk
Debug.Print Len(metin)  '21
Debug.Print InStr(metin,"türk")  '18
Debug.Print InStr(metin,"Türk")  '0, çünkü case-sensitive
Debug.Print InStr(1,metin,"Türk",1)  '18
Debug.Print InStr(metin,"K")  '9, Kemal'in k'si
Debug.Print InStr(metin,"k")  'Atatürk'ün sonunudaki k
Debug.Print InStr(metin,"a")  '5
Debug.Print InStr(10,metin,"a")  '12. Aramaya 10'dan başlar ama bulduğu konumun indeksi 1'den itibaren sayılır. yani bu örnekte 3 değil, 12 bulunur.
Debug.Print InStr(10,metin,"z")  '0
Debug.Print InStrRev(metin,"a")  '17
Debug.Print InStrRev(metin, "a", 16) '12
Debug.Print StrReverse("volkan") 'naklov

Dönüşüm Fonksiyonları

LCase(string):Metni küçük harfe çevirir.
UCase(string):Metni büyük harfe çevirir.
Str(string) ve CStr(expression):Str, numerik değeri metinsel ifadeye dönüştürür. Aldığı parametrenin tamamen numerik bir değer olması gerekir. Str, bu numerik ifadeyi başında bi boşluk olacak şekilde metne çevirir. Ör:123'ü " 123" şeklinde 4 karekterli bir metin yapar. CStr ise alfanumerik bir parametre alır ve başında boşluk olmadan dönüştürür. Bu bağlamda Str bana biraz anlamsız ve gereksiz geliyor. String dönüşümlerinde sadece CStr'yi kullanın derim.
Val(string):Metinsel ifadeyi rakamsal ifadeye dönüştürür. Dönüş değeri double'dır.
StrConv(string,tip):Metni istenen formattaki bir metne çevirir. Tip olarak vbUpperCase(1),vbLowerCase(2),vbProperCase(3),vbUnicode(64) ve vbFromUnicode(128) değerleri girilebilir. Hepsi de aşikar olduğu için ayrıca açıklamaya gerek bulmuyorum, aşağıdaki örnekler de zaten yeterli olacaktır.

Debug.Print LCase("VOLKAN") 'volkan
Debug.Print UCase("volkan") 'VOLKAN
Debug.Print Str(123) '"123"
Debug.Print Val("123") '123
Debug.Print StrConv("merhaba dünya",1) 'MERHABA DÜNYA
Debug.Print StrConv("MERHABA DÜNYA",2) 'merhaba dünya
Debug.Print StrConv("MERHABA DÜNYA",3) 'Merhaba Dünya

Kodunuzda kullanıcından bilgi girişi istediğinizde ve bunu bir değerle(şifre v.s) karşılaştırdığınızda küçük/büyük ayrımı önemli olacağı için girilen değeri büyük harfe çevirip, karşılaştırdığınız metni de büyük harf hazırlarsanız kullanıcı kaynaklı sorunları çözmüş olursunuz.

sifre=InputBox("Şifreyi giriniz")

If UCase(sifre)="ABCD" Then
' diğer kodlar
Else
   MsgBox "Yanlış şifre girdiniz"
   Exit Sub
End If

Boşluklar

Trim(string):Metnin solundaki ve sağındaki tüm boşlukları siler.
LTrim(string):Metnin solundaki tüm boşlukları siler.
RTrim(string):Metnin sağındaki tüm boşlukları siler.
Space(n):n kadar boşluk üretir.

For i = 1 To 10
   Cells(i, 1).Value = Space(25 - Len(Cells(i, 1).Value)) & Cells(i, 1).Value
Next

Sıfır uzunluklu metin(boş metin)

""(içi boş çift tırnak) yazarak sıfır uzunluklu metin elde edebiliyoruz. Bir değerin boş metin olup olmadığını anlamak için if degisken="" yöntemi sık kullanılmaktadır. Ne var ki bu yöntem çok sağlıklı değildir. Özellikle büyük bir döngü içindeyken kesinlikle kaçınılmalıdır.

Alternatif olarak Len veya LenB kullanılabilir.

If LenB(x)=0 Then
  'diğer kodlar
End If

Boş metin atamaları da vbNullString şeklinde yapmanızı tavsiye ederim, "" olarak değil.

Bu konuda daha detaylı bilgi için buraya bakın.

Split ve Join

Split ile, belirli bir ayraçla birbirinden ayrılmış kelimeleri birbirinden ayırıp tek boyutlu bir dizi elde ederiz. Mesela bir hücrede ; ile ayrılmış sicil numaralarını birbirinden ayırıp, bu kişileri mail sistemindeki alıcı listesine tek tek ekleyebiliriz. Bu mail gönderim örneğinin tamamını şu sayfada göreceğiz, ancak şuan bizi ilgilendiren kısmına bakalım.

Dim emailgrubu As Variant
'........ diğer kodlar

emailgrubu=Split(Activecell.Offset(0,1).Value, ";")
'ilgili hücredeki metin 12345;12456;12894 ise, bunlar birbirinden ayrılacak ve 3 elemanlı bir dizi elde edilecektir
'....... diğer kodlar

Bir başka örnek de bir hücredeki kelimeleri saydıran veya belirli bir kelimeyi seçen bir Function yazmak olabilir. Benim kullandığım böyle bir fonksiyon var. Microsoft geliştiricileri böyle kritik bir fonksiyonu neden hala yerel fonksiyon listesine eklemiyor, gerçekten hayret ediyorum.

Function kelimesec(hucre As Range, kaçıncı As Byte, Optional ayrac As String = " ")
Dim kelimeler As String

kelimeler= Split(hucre.Value2, ayrac)
kelimesec=kelimeler(kaçıncı - 1)
End Function

Function konusunu henüz incelemediyseniz çok dert etmeyin, öğrendiğiniz zaman gelip tekrar bu örneği inceleyebilirsiniz.

Join ise, Splitin tersi mantıkta çalışır. Dizi elemanlarını, belirli bir ayraç ile metin olarak birleştirir. Hemen örneğe bakalım.

Dim siciller() As Integer
Dim birlesiksiciller As Stiring

'dizi eleman sayısı bir yerden okunur, bu x olsun
Redim siciller(1 to x)
For i = 1 to x
   siciller(i)=cells(i,2).Value 'dizi elemanlarına değer atanıyor
Next i

birlesiksiciller=Join(siciller, ";")

Metin Format

String modülünün Format fonksiyonu oldukça faydalı bir fonksiyon olmakla birlikte metinler üzerinde kullanımından ziyada tarihsel ve numerik alanları üzerinde kullanımı daha yaygındır. O yüzden bu kısımdan ziyade Tarih ve Numerik fonksyion sayfalarında ele alacağız. Yine de sınırlı olan metin formatlama için bu sayfaya bakabilrsiniz.

$ işaretli fonksiyonar

VBA'de bazı fonksiyonların aynısının sonu $ ile biten versiyonları mevcuttur. Bunların $'sız versiyonları string tipli variant döndürürken, $'lı versiyonları standart string döndrür. Bunun daha derin bir anlamı var, o da şu. $'sız olanlar, üzerinde işlem yaptığı metin null değer ise hata vermekzen $'lı olanlar hataya neden olur. Ayrıca $'sız olanlar string döndürdükleri için hafıza ve dolayısıyla performans avantajı sunarlar.

'Şu kod hata vermez
Dim x
x = Null
Debug.Print Left(x, 3)

'Bu kod hata verir
Dim x
x = Null
Debug.Print Left$(x, 3)

Sub Odev_23()
isim = ActiveWorkbook.Name
If InStr(1, isim, "Format") > 0 And Len(isim) > 30 And Right(isim, 4) = "xlsx" Then
    MsgBox "Evet"
Else
    MsgBox "Hayır"
End If
End Sub